کشاورزان در انتظار سیگنال قیمت

اگرچه به نظرم سیاست‌های تضمین قیمت محصولات کشاورزی و اساسا قیمت‌گذاری دولتی در این زمینه ناکارآمد است، زیرا تخصیص منابع و الگوی کشت را به نحو نامطلوبی دستخوش تغییر می‌کند؛ به عنوان مثال اگر مزیت نسبی یک کشاورز در تولید گوجه، سبزی، کدو، پیاز و... بوده، به دلیل تعیین قیمت تضمینی، وی اراضی آبی خود را زیر کشت مثلا گندم یا ذرت می‌برد. با این وجود در شرایط تحریم، این امر اجتناب‌ناپذیر است( به هر حال گندم محصول استراتژیک است) 

در این میان، خیلی مهم است که این سیاست نه چندان درست، به نحو درستی اجرایی شود. نقش اصلی قیمت‌های تضمینی در سیگنالی است که "قبل از کشت" به کشاورز می‌دهد. اگر قرار باشد قیمت‌های تضمینی مثلا یک ماه دیگر اعلام شود دیگر تعیین قیمت معنی ندارد( زیرا همه اراضی زیر کشت رفته است). قیمت مورد نظر هرچه زودتر باید اعلام شود تا کشاورزان متناسب با آن نسبت به انتخاب و کشت محصول مورد نظر خود اقدام کنند. کما اینکه در حال حاضر به دلیل فرا رسیدن موعد کشت در بسیاری از مناطق کشور، تعداد زیادی از کشاورزان به دلیل نامشخص بودن قیمت تضمینی در ابهام و دوراهی کشت گندم یا محصولی دیگر هستند.

مدل تار عنکبوتی

اگر این روزها مسیر مشهد_درگز را بروید، اراضی زیر کشت گوجه‌فرنگی در قوچان را می‌بینید که به دلیل قیمت پایین گوجه، بعضی‌هایش روی دست کشاورزان مانده و برداشت آن صرفه اقتصادی ندارد. از طرفی قیمت‌های نجومی سال گذشته گوجه‌فرنگی-به دلیل شوک قیمتی دلار و صادرات آن- را حتما یادتان هست، آن موقع قیمت خرید از کشاورز که همیشه کف قیمت بازار است به دو هزارتومان رسید(قیمت بازار چند برابر این عدد بود) اما امسال به عدد هشتصد تومان کاهش پیدا کرده است. چرا؟

تورم و توزیع مجدد درآمد:

 

 

عکس بالا، آمار تغییر شاخص کل قیمت در ماه جاری به تفکیک دهک برای اقتصاد ایران است که توسط مرکز آمار منتشر شده است. پر واضح است که تورم لزوما قیمت‌ها را به یک نسبت تحت تاثیر قرار نمی‌دهد و بنابراین در شرایط تورمی همواره با تخصیص نامتوازن منابع مواجه خواهیم بود. طبق آمار فوق، طبقات پایین‌دست بیشترین بار قیمتی را متحمل شده‌اند.

 در واقع تورم خودش منابع را از نو تخصیص می‌دهد و توزیع‌ مجدد کالا و خدمات را رقم می‌زند، بدون اینکه احدی از مردم متوجه انتقال سرمایه‌شان به دهک‌های دیگر شوند. اینجاست که استانلی فیشر و دورنبوش می‌گویند هزینه‌های تورم برخلاف بیکاری، پنهان است و مردم متوجه فرار سرمایه‌هایشان نیستند. تورم عدالت نمی‌فهمد و چه بسا طبقات نیازمند را نیازمندتر نماید.

سیگنال های فارغ التحصیلان دانشگاهی به بازار کار

“Signaling” یا "علامت دهی" یکی از موضوعات جدید و جذابی است که در نظریه بازیها و بعضا در اقتصاد خرد مطرح می شود، و به یک ابزار تحلیل برای اقتصاددانان تبدیل شده است که بر مبنای آن می توانند رفتار کنش گران  اقتصادی را تحلیل نمایند.

مدل های signaling همواره سعی دارد هرکدام از عوامل اقتصادی را به طریقی از بقیه متمایز کند تا رتبه بندی آنها بر مبنای توانمندی راحت تر صورت گیرد؛ به عنوان مثال فرض کنید یک شرکت تولیدی سعی بر استخدام افرادی توانمند دارد و از آنجائیکه برای مدرک دانشگاهی اعتبار قائل است،  بنابراین مدرک تحصیلی و دانشگاه محل تحصیل را به عنوان  یک   سیگنال از توانمندی فارغ التحصیلان در نظر می گیرد؛ در نتیجه اولویت اول آن، استخدام فارغ التحصیلان دانشگاه های برتر و افراد با مدارج بالاتر( با فرض اینکه افراد با تحصیلات بالاتر، دستمزدهای بسیار بالا تقاضا نکنند) خواهد بود.